Hiç bilmeyenler için bilgisayar parçalarını tek tek tanıtacağımızı sizlere daha önceden söylemiştik. Bu yazı dizisine de bilgisayarın temelini oluşturan parçalardan birisi olan anakart ile başladık. Anakart Nedir? Bilgisayarda Ne İşe Yarar? isimli içeriğimizde sadece ne olduğundan ve ne işe yaradığından bahsetmedik. Aynı zamanda biraz da olsa teknik detaylara da girdik. Şimdi ise yazı dizimizin ikinci içeriği olan Anakart Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz? isimli içeriğimizde satın alımlarda çok kritik önem teşkil eden kısımlara değineceğiz.
İçindekiler
Tabi ki bu kadarla da sınırlı kalmayacak. Bu içeriğimizden sonra sizlere piyasada yer alan en iyi anakartları listeleyeceğiz. Bu sayede anakart konusunda aklınıza takılan hiçbir soru kalmayacak. Ayrıca bunu işlemci, RAM, ekran kartı, SSD, güç kaynağı gibi parçalar için de yapacağız. Hatta monitör, oyuncu koltuğu ve dizüstü bilgisayar gibi ekipman ve ürünler de bu seriye dahil olacak. Yani her hafta bir parça dizisi sizlerle olacak.
Şimdi dilerseniz lafı çok dolandırmadan anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz kısmına geçelim.
Öncelikle İhtiyaçlarınızı Belirleyin
Birçok konuda olduğu gibi anakart alırken de önce tam olarak ihtiyaçlarınızı belirlemeniz gerekiyor. Kuracağınız sistemin temeli ne olacak? Oyun amaçlı mı? Yoksa iş amaçlı kullanacağınız bir sistem mi olacak? Belki de sadece eğitimlerinizde kullanacağınız çok geniş kapsamlı bir bilgisayar toplamayı düşünüyorsunuz. Kim bilir?
İşte bu nedenle önce ihtiyaçlarınızı belirlemeniz daha iyi olacaktır. Çünkü hangi amaçla kullanacaksanız ona uygun özelliklerde anakart bakmanız gerekecek. Bu da sizin bütçenizden tutun da diğer bileşenlerle olan uyumuna kadar etkili olacak.
Örneğin eğitim amacıyla kullanacağınız bir sistem topluyorsunuz. Anakartınızı buna uygun şekilde seçerseniz diğer parçaları da ona uygun bir şekilde seçmeniz gerekiyor. Tam tersini yaparsanız, yani oyun amaçlı kullanacağınız bir bilgisayar toplarken anakartı ona uygun seçip diğer bileşenleri çok uygun olmayacak şekilde toplarsanız bu sizi zora sokacaktır. O nedenle önce tam olarak ne istediğinize karar verin.
Anakart ve İşlemci Uyumu
Anakart bilgisayarınızın temelini oluşturacak olan bir parça. Ve bu temel öyle önemli ki diğer parçalar bundan zincirleme bir şekilde etkilenecek. Sisteminizi AMD tabanlı kurmayı düşünüyorsanız o zaman AMD işlemciler ile uyumlu bir anakart tercih etmeniz gerekir. Ya da Intel işlemci kullanmak istiyorsanız o zaman Intel işlemci uyumu olan bir anakartı seçmeniz gerekecek.
İşlemcinizi istediğiniz zaman değiştiremezsiniz. Çünkü AMD işlemciye sahipken Intel’e geçmek o kadar da kolay olmuyor. Bu işlemcilerin tipleri birbirinden farklı olduğu için sistemde bulunan birkaç parçayı toptan değiştirmek zorunda kalabiliyorsunuz. Hatta bazen Intel bir işlemci kullanırken farklı model bir Intel işlemciye geçmek de sorun yaratabiliyor. Her ne kadar işlemciler aynı marka olsa da model farklılıkları tasarımlara da yansıyor. İşlemcinizi değiştireceğiniz zaman aynı soket yapısına sahip olan bir işlemci seçerseniz o zaman anakartınızı da yenilemek zorunda kalmazsınız.
Örneğin AMD markasının bazı işlemcileri AM3 soket yapısına sahipken bazıları AM4 soket yapısına sahip olabiliyor. Tabi bu da tasarımsal farklılıklardan dolayı anakartı değiştirmeden yükseltme yapmayı engelliyor. Yani anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz sorusuna verilebilecek en iyi cevaplardan birisi de hangi marka işlemci ve hangi model işlemci kullanmaya karar verdiğinizden geçiyor. Bu kısma mutlaka önem gösterin. Daha sonra daha büyük masraflarla karşılaşmak istemezsiniz.
Anakart ve RAM (Bellek) Uyumu
Anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz sorusuna verebileceğimiz bir diğer cevap RAM belleklerden geçiyor. RAM’ler kendi içerisinde türlere göre ayrılıyor. Şu anda aktif olarak birçok bilgisayarda DDR4 türündeki RAM’ler kullanılıyor. Fakat piyasada hala daha DDR3 hatta SDRAM bile bulabilirsiniz. Sırf ucuz diye bu RAM türlerini tercih ederseniz o zaman boşa para harcamış olursunuz. Satın almak istediğiniz anakart hangi RAM türünü destekliyorsa o RAM türünden almanız daha doğru olacaktır.
Bir de frekans değeri konusu var. RAM konusuna geldiğimiz zaman mutlaka değineceğiz ama burada kısaca bahsetmekte fayda var. RAM’ler bazı frekans değerlerinde çalışmaktadır. Bunlar “MHz” olarak gösterilir. MHz değeri ne kadar yüksek olursa o kadar hızlı çalışır. Yani performansınızı doğrudan etkileyen bir durum söz konusu.
Peki bunun anakart ile ne alakası var diyebilirsiniz. RAM’lerin bu frekans değerleri aslında anakartınız ile direkt olarak bağlantılı. Çünkü RAM’lerinizin ne kadar frekans değerine sahip olmasından çok anakartınızın ne kadara kadar frekans değerini desteklediği önemli.
Örneği bilgisayarınızı toplarken RAM kısmında bütçe engeline takılmadınız ve kendinize 4 adet 8 GB kapasitesine sahip 4200 MHz değerinde RAM satın aldınız. Fakat anakartınız RAM’leriniz kadar iyi değil. Sadece 2666 MHz’e kadar destekliyor. İşte böyle bir durumda RAM’lerinize ait frekans değerlerinin hiçbir önemi yok. Çünkü sizin RAM’leriniz sadece 2666 MHz değerinde çalışacak. O nedenle almak istediğiniz anakartın kaç MHz’e kadar desteklediğini iyice inceleyin.
Anakart ve Dahili Ekran Kartı Uyumu
Artık günümüzde çok kalmadı ama bazı kullanıcılar dahili ekran kartı kullanmayı tercih ediyor. Gerçi harici ekran kartlarının fiyatları bu kadar yükselmişken ve GeForce Now gibi bir hizmet de söz konusuyken harici ekran kartlarının çok önemi kalmadı. Henüz bilmeyenler “GeForce Now nedir?” diye soruyorsa burayı tıklayarak öğrenebilirler.
Konumuza geri dönelim. Eğer ki daha çok eğitim amaçlı bir bilgisayar topluyorsanız ya da GeForce Now teknolojisinden yararlanmayı daha mantıklı buluyorsanız o zaman dahili ekran kartı desteğinin olup olmadığına bakmalısınız. Eğer ki VGA yazan bir ifade var ise o zaman dahili ekran kartı uyumu vardır demektir.
Bu arada GeForce Now teknolojisini kullanmayı düşünmüyorsanız o zaman dahili ekran kartlarının oyunlar için çok mantıklı olmadığını bilmeniz gerekiyor. Yani bir gözünüz de mutlaka ekran kartında olsun. Bizden söylemesi.
Anakart ve Hard Disk Uyumu
Anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz sorusunda hard disk kısmını görünce “Yok artık daha neler?” demeyin. Evet, anakartınızın hard diskle de uyumlu olması gerekiyor. Özellikle son yıllardan gelişen teknoloji aslında bunu daha da fazla tetikledi. Fakat önce daha basit kısmından, geçmişten gelen özellikler ile başlayalım. Hard diskler kullanıcılarının karşısına SATA2, SATA3 gibi destek türleri ile çıkar. Bunlara dikkat etmeniz gerekiyor. Çünkü bazı anakartlar sadece birisini desteklerken bazıları her ikisini de destekleyebiliyor. Fakat asıl dikkat etmeniz gereken kısım bu kısım değil. Çünkü bu biraz da geçmişten kalan bir özellik. Şimdi geçelim daha güncel olan konuya.
Hard diskler zamanla yerini SSD disklere bıraktı. SSD’ler standart hard disklere (HDD) göre çok daha hızlı çalışıyor ve bu disk türünü de SATA kabloları ile anakarta bağlıyoruz. Fakat teknolojinin gelişmesi ile beraber yeni bir tür daha ortaya çıktı. M.2 SSD olarak geçen bu tür depolama alanları için artık SATA kablolara ihtiyacınız yok. Bazı anakartlarda bulunan M.2 SSD desteği sayesinde hiçbir kablo bağlantısı yapmadan bir depolama alanına sahip olmak mümkün. M.2 SSD’ler eski SSD’lere göre çok daha hızlı bir performans sergilemektedir. Bazı anakartlarda 1, bazılarında ise daha fazla M.2 SSD desteği bulunur.
Artık yeni nesil hard diskler M.2 SSD’ler olduğu için anakartınızın bu desteği sağlayıp sağlamadığına mutlaka dikkat edin. Yani anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz sorusunun bir diğer cevabı ise M.2 SSD uyumu olacaktır.
Anakart ve Kasa Uyumu
“Anakart Nedir? Bilgisayarda Ne İşe Yarar?” isimli içeriğimizin içerisinde daha önce sizlere anakartların formları konusunda bilgilendirme yapmıştık. Her şeyde olduğu gibi anakartlarda da farklı boyutlar söz konusu. Fakat bu boyutlandırmalar belirli bir standart doğrultusunda oluyor. Bu da kasa ile olan uyumunu belirliyor.
Anakart formlarına baktığımız zaman karşımıza ATX, Mini-ATX, Micro-ATX, E-ATX gibi farklı türler çıkıyor. Bu boyutlandırmaların aynısı kasaların destekleri için de geçerli. Şöyle ki kasanız ne kadar büyükse o kadar büyük boyutlu anakartları tercih edebilirsiniz. Fakat küçük boyutlara sahip, minimal tasarımlı bir bilgisayar kasanız varsa siz bu kasanın içerisine E-ATX anakart koyamazsınız. Bu da sizi ya anakartı değiştirmeye ya da yeni bir PC kasası satın almaya yönlendirecektir. Böyle bir durumla karşılaşmamak için önce anakartınızı seçin ardından anakart boyutunuza uygun bir kasa seçin.
Anakart İçin Ne Kadar Bütçeniz Var?
Anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz sorusuna daha çok ihtiyaçlar üzerinden cevap verdik. Şimdi sıra geldi işin maddi boyutuna. Aslında en kritik konu bu, bütçeyi belirleme. Çünkü günümüzde anakart fiyatları hiç de ucuz değil. Özellikle gaming adı altındaki oyuncu bazlı anakartlarda özellikler arttıkça fiyatlar da ciddi oranda artıyor.
Eğer ki seçmiş olduğunuz anakart eğer ki bütçenizi zorluyorsa o zaman birkaç özellikten feragat edebilirsiniz. Tabi bunu yaparken çok kritik olmayan özelliklerden vazgeçmenizi tavsiye ederiz. Bir de ufak bir tavsiye verelim. Eğer ki hangi işlemciyi baz alarak bir sistem kuracağınızı bilmiyorsanız ve biraz daha fiyatı düşük ama performansı iyi bir sisteme sahip olmak isterseniz o zaman AMD bazlı bir sistem kurabilirsiniz. Bu tarz bir sistem size daha uygun bir fiyata denk gelecektir.
Tasarım Konusu da Önemli
Anakartta da tasarım mı olurmuş demeyin. Eğer ki yan paneli şeffaf olan bir kasa kullanıyorsanız ve sisteminizde bir uyum olsun istiyorsanız o zaman tasarımı da önemli. Aslında genel olarak anakartlar siyah renkte oluyor. Fakat bazı markalar beyaz bir sisteme sahip olanlar için bu renkte anakartlar da üretiyor.
Bembeyaz bir kasa düşünün. İçerisinde beyaz sleeved kablolar, beyaz aydınlatmalı fanlar mevcut. Aydınlık bir sistemin tam ortasına simsiyah bir anakart koyarsanız çok da uyumlu olmayacaktır. Eğer ki uyumlu bir kasa toplamak istiyorsanız o zaman tasarım konusuna da dikkat etmenizi tavsiye ederiz.
Markalara Dikkat
Anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz? isimli içeriğimizin son maddesi olan marka kısmına geldik. Marka takıntımız olduğunu düşünmeyin. Söz konusu anakart gibi önemli bir parçaysa o zaman bilinen markalara yönelmek en mantıklısı. Çünkü sisteminizin temelini oluşturan bu parçanın kısa zaman içerisinde sorun çıkarmasını istemezsiniz.
Anakart konusunda MSI, Gigabyte, Asus gibi büyük markalara güvenmenizi tavsiye ederiz. Çünkü herhangi bir sorun yaşamanız durumunda karşınızda sizinle ilgilenen, sorununuzu çözebilecek olan birisinin olması sizi ve sisteminizi daha da güvende hissettirecektir.
Sonuç Olarak
Anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz başlığı altında sizlere en ince detayları açıklamaya çalıştık. Yukarıda bahsetmiş olduğumuz bu uyarıları dikkate alarak bir anakart seçmek işinizi kolaylaştıracaktır. Fakat sizi yine de bu konuda yalnız bırakmayacağız. İçeriğimizin en başında da belirttiğimiz üzere bu hafta içerisinde sizlere en iyi anakartların olduğu bir tavsiye listesi hazırlayacağız. Eğer ki anakart satın almayı düşünüyorsanız bu içeriğimize de mutlaka göz gezdirin.
Yukarıdaki maddelerden aklınıza takılan olursa ya da “Anakart alırken şu da önemliydi” diyorsanız bizimle yorumlar kısmında paylaşmaktan çekinmeyin. Bu şekilde anakart alırken nelere dikkat etmeliyiz sorusuna daha detaylı cevaplar bulabiliriz. Elimizden geldiğince sizlere yardımcı olmaya da devam edeceğiz.
